Bieg Majora Bacy w Bochni – kompletny przewodnik, historia i zapowiedź edycji 2025

Bieg Majora Bacy w Bochni – kompletny przewodnik, historia i zapowiedź edycji 2025

Najważniejsze wnioski

Memoriałowy Bieg Majora Bacy to najstarsza i najbardziej rozpoznawalna impreza biegowa ziemi bocheńskiej. Od 1994 r. łączy pasję do biegania z pamięcią o majorze Janie Antonim Kaczmarczyku „Bacy” – bohaterze Armii Krajowej. 10-kilometrowa, atestowana pętla chodenicka słynie z rekordowego rezultatu 29 min 57 s Rusława Sauczuka (2018 r.). Najczęściej zwycięża międzynarodowa czołówka, ale ponad 50% stawki to amatorzy z powiatu bocheńskiego. 31. edycja wystartuje 10 sierpnia 2025 r.. 

W tym krótkim artykule przedstawie wam najwazniejsze informacje związane z tymi zawodami. Dowiecie się jak "podstepna":) jest to trasa i jak taktycznie ją pobiec. Również przyjrzymy sie organizacji, wynikom w ciągu ostatnich lat jak i bedziecie mogli sie zapoznać z kilkoma przydatnymi informacjami dotyczącymi satrtu w tym biegu.

Spis treści

1. Kim był Major „Baca” i dlaczego bieg powstał

2. Organizatorzy – ludzie i instytucje stojące za sukcesem imprezy

3. Kalendarium i kamienie milowe (1991-2025)

4. Tabela zwycięzców 2013-2024

5. Trasa krok po kroku – analiza techniczna i profil wysokości

6. Pogoda w Bochni na początku sierpnia – czego się spodziewać

7. Rywalizacja i rekordy: jak zmieniały się czasy na przestrzeni lat

8. Bieg dzieci oraz Piknik nad Rabą – rodzinny wymiar wydarzenia

9. Ciekawostki – od rekordowego dopingu po pandemiczną przerwę

10. Zapowiedź XXXI Memoriału (2025) – terminy, faworyci, nowości

11. Podsumowanie – dlaczego warto przyjechać do Bochni

1. Kim był Major „Baca” i dlaczego bieg powstał

Jan Antoni Kaczmarczyk (1914-1944) – oficer Wojska Polskiego, później żołnierz 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK. Zginął 5 sierpnia 1944 r. w Chodenicach podczas akcji odwetowej Wehrmachtu. Od lat 90. mieszkańcy dzielnicy wraz z Antoniem Cepakiem, lokalnym społecznikiem, chcieli uhonorować bohatera zarówno sportowo, jak i edukacyjnie. W 1994 r. ruszył I Memoriałowy Bieg Majora Bacy.

2. Organizatorzy – ludzie i instytucje

• Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Bochni (MOSiR) – główny koordynator od początku imprezy.

• TS MOSIR Bochnia & Salt Runners – wsparcie wolontariackie i techniczne.

• Urząd Miasta Bochnia & Starostwo Powiatowe – patronat i finansowanie.

• OSP Chodenice – zabezpieczenie trasy, biuro zawodów w remizie.

3. Kalendarium i kamienie milowe

4. Tabela zwycięzców 2013-2024

5. Trasa krok po kroku – analiza techniczna

Start: tuż za wiaduktem przy zakolu Raby

Meta: boisko OSP Chodenice (228 m n.p.m.)

START – czyli jak się nie spóźnić na własny rekord

Jeśli marzy Ci się życiówka, to zapamiętaj jedną złotą zasadę: ustaw się na początku stawki. Na asfalcie będzie wyraźnie namalowana linia startu – to Twoje nowe ulubione miejsce. Dlaczego? Bo pomiar czasu liczony jest brutto – czyli od wystrzału startera ( a zapewne bedzie to jakaś miejska "szycha" z Urzedu miasta) czas rusza dla wszystkich jednocześnie. Ci z końca stawki zanim przekroczą linię startu mogą stracić nawet minutę. Być może pojawi się dodatkowa mata z pomiarem netto – ale na razie to tylko plotki z biegowego kuluaru. Nie licz na cuda – bądź z przodu.

Pierwsze metry – czyli kiedy adrenalina robi swoje

Start Biegu Bacy- odcinek do boiska i dalej lekki podbieg az do skrzyzowania z ul.Karosek

Pierwsze ~800 metrów to bardzo delikatnie pod górke. w sumie niewyczuwalnie, ale wystarczający, by wielu zerwało się do sprintu jakby właśnie startowali w finale olimpijskim. Lepiej nie daj się ponieść tłumowi – bo ci, którzy ruszą za szybko, potem spotkają się ze ścianą (na drugim okrążeniu). Mijacie zegar i matę – nie mylcie się, to jeszcze nie połowa dystansu, tylko punkt 5 km, przez który przebiegniecie dopiero na drugim kółku. Zaraz potem po lewej mijacie boisko, a chwilę później – remizę OSP, gdzie finalnie zakończycie bieg. Na tym etapie spodziewajcie się też pierwszego zderzenia z publicznością – często barwną, z głośnym dopingiem i jednym panem, który krzyczy do mikrofonu, jakby pomylił bieg uliczny z festynem pod budką z piwem o kosmatych myslach. :)

„Kapliczkowy garb” – czyli pierwszy test taktyki

PROFIL TRASY -Start Biegu Bacy- odcinek do boiska i dalej lekki podbieg az do skrzyzowania z ul.Karosek

Zaraz za remiza lekko w prawo i zaczyna się lekki ale długi podbieg (3,5% nachylenia) – tzw. „kapliczkowy garb” na Chodenickiej. I tu warto pobiec taktycznie. Teraz macie jeszcze duzo siły i mozecie pobiec mocno- ryzykujac, ze na kolejnym kółku bedzie ten podbieg was sporo kosztował wysiłku. Ten lekki podbieg jest trochę "przebiegły bo lekko zaczynacie odczuwać, ze jest pod górke, potem jest zakręt w lewo i coraz bardziej stromo, potem fragment gdzie wydaje sie że juz koniec a jak docieracie do kapliczki i przystanku po prawej stronie jest jeszcze ze 200 metrów pod górke. Potem widzicie skrzyzowanie Chodenickiej z Karosek i mozecie złapac oddech. Po pokonaniu podbiegu łapiecie oddech przy skrzyżowaniu z ul. Karosek. Teraz czas na nagrodę – zbieg w dół, mijając sklep po prawej stronie. Odzyskasz cenne sekundy i… może nawet morale.

Najważniejszy fragment trasy – strategiczne kilometry

PROFIL TRASY -zbieg ulica karosek od sklepiku- aż do wbiegu na ul. Wodociagową pod wiaduktem

Po zbiegu – lekki zakręt w prawo i dłuższa prosta. Trzymaj równe tempo – to fragment na złapanie rytmu. Przed tobą lekko pofalowany teren, aż w końcu docierasz do skrętu w lewo w stronę tzw. „Kolejki” – tam zaczyna się krótki, stromy zbieg. Można tu nadrobić sporo sekund, ale też łatwo przeszacować swoje możliwości – zwłaszcza w karbonach, które mają więcej energii niż Ty w poniedziałek rano. Uwaga: zbieg kończy się ostrym zakrętem w lewo pod wiaduktem – łatwo wywinąć orła, więc hamuj z klasą.

zbieg ulica Karosek od sklepiku- aż do wbiegu na ul. Wodociagową pod wiaduktem

Potem znowu w lewo i zaczyna się kluczowy odcinek trasy: ul. Wodociągowa – Majora Bacy – skręt w Chodenicką i powrót do zakola Raby. Tu jest płasko, z delikatnym zbiegiem i lekkim wałem do przeskoczenia (niczym przeszkoda symboliczna). Na pierwszym okrążeniu właśnie tu warto odnaleźć swój rytm. Będzie też punkt z wodą, czasem kurtyna wodna, a czasem tylko marzenie o niej – zależnie od pogody i budżetu strażaków. Nie daj się ponieść – kontroluj tempo, bo drugie okrążenie to zupełnie inna gra.

PROFIL TRASY -Wodociągowa-Majora Bacy skręt w Chodenicką przy kładce aż do zakola Raby i dalej do mety

Najwazniejszy odcinek Wodociągowa-Majora Bacy skręt w Chodenicką przy kładce aż do zakola Raby. Moim zdaniem to na tym fragmencie ktoś wygrywa lub przegrywa ten bieg. Na pierwszym okrążeniu to jest moment by złapać w końcu swój rytm.. jest w miare płasko ( jedynie lekki wał, który trzeba przeskoczyć) i wbiegajac w Chodenicka do zakola Raby jest nawet lekko z górki. Tu łapiecie rytm, tempo, odpoczywacie i zbieracie siły przed kolejnym okrążeniem. Tu bedzie punkt z wodą i czesto straż ustawia kurtyne wodną. Nie możecie przesadzić, chociaz sytuacja kusic was bedzie bardzo. To fajny odcinek- w końcu znaleźliscie swój rytm i tempo. Jednak na prawde - warto przebiec go w sposób kontrolowany nie na maksa. Jeżeli w okolicach lini startu ( którą przebiegacie znowu) czujecie się źle jesteście mocno zmęczeni i biegniecie resztkami sił to na bank zwolnicie mocno na kolejnym kółku. Pokona was ten sam podbieg, który już biegliście wcześniej od Remizy do skrzyżowania przy sklepiku w ul. Karosek. 

Wodociągowa-Majora Bacy skręt w Chodenicką przy kładce aż do zakola Raby i dalej do mety

Jeżeli umiejetnie rozłozyliście siły to mijając po raz kolejny tłum kibiców przy stadionie jesteście gotowi na finisz. 

Finisz – czyli czas, by pokazać klasę

Dobiegając po raz kolejny do podbiegu za remizą macie ok 4 km do mety. Jeszcze sporo by finiszować. Teraz waszym zadaniem jest pokonać podbieg do zakrętu w Karosek mozliwie szybko, ale bez straty zbyt duzej ilości siły. Dlatego napisałem, że najwazniejszy odcinek to ten od Karosek w dół ponieważ tu rozegra się finisz. Jeżeli wszystko dobrze pójdzie to juz na podbiegu zaczniecie przeganiac tych, którzy przesadzili. Kolejnych dogonicie na zbiegu w Karosek. Jednak prawdziwa magia zaczyna się jak zbiegniecie pod wiadukt i wbiegniecie na Wodociagową. 

To własnie teraz zaczynacie finiszować. Na poczatku łapiecie swój rytm i wbiegajac w ul. Bacy już wiecie czy stać was by przyspieszyc czy trzymać tempo. Jezeli dacie radą przyspieszyć to zróbcie to wbiegając w lewo przy kładce w ulicę Chodenicką. PAmietajcie, że najcięzsze w biegu na 10 km są 7-my i 8-my kilometr. Teraz jest najlepszy moment. Zostały niecałe 2 kilometry. Czujecie, ze meta juz jest blisko. Odzyskujecie siły. Jest lekki zbieg i potem prosto do wiaduktu przy Rabie i ciężki fragment... lekko w górę ( tu jak macie siłe to pieknie jeszcze wyprzedza sie "stękajacych zawodników"). Zostaje wam już tylko ostatnia prosta do mety. Czas by dać z siebie wszystko. Pomogą wam jeszcze kibice swoim niesamowitym dopingiem. 

Lekko w lewo i na metę. 

6. Pogoda w Bochni na początku sierpnia

Średnia dzienna temperatura: 25-26 °C, nocą 14-15 °C.

Opady: umiarkowane – średnio 90 mm w miesiącu, ale punktowe burze są częste po godz. 17:00.

Pamietam edycję w roku 2018. Była taka ulewa, ze po biegu wszyscy byli doszczętnie zmoczeni. 

Wilgotność: 60-70% (czesto duszno).

Przykład 4 sierpnia 2024 r.: 28 °C i 41% wilgotności na starcie. 

Wskazówki:

• Nawodnienie 500-600 ml elektrolitów do godziny przed biegiem.

Niestety termin biegu nie jest idealny. Organizator nie moze jednak wybrzydzac, poniewaz obchody świeta Bacy własnie wypadaja w sierpniu. Pogoda jest jaka jest i trzeba wziąc na nia poprawke i dostosować sie do warunków. 

7. Rywalizacja i rekordy

Najlepsze męskie wyniki oscylują wokół 30 min – aż siedem edycji kończyło się wynikiem poniżej 31 min (2013-2019, 2022-2023). U kobiet złamanie 36 min udało się dotąd tylko raz – Katarzynie Broniatowskiej w 2018 r..

Zmiany trendu:

• Lata 2010-2016 – dominacja biegaczy z Ukrainy.

• Od 2017 – powrót polskiej czołówki (Dragan, Kilian, Walczyk, Marszałek).

• Frekwencja rosła od 109 finiszerów w 2008 r. do 259 w 2024 r..

Bieg Bacy biegłem kilka razy. Nigdy nie byłem na niego gotowy bo wypadał gdzies w środku mojego przygotowania do maratonu. Nie był to mój szczyt formy. Najgorszy mój wynik był w roku 2017 kiedy ledwo zacząłem biegać i po 2 miesiacach dreptania w puszczy wraz ze -zrębową już dzisiaj grupą Bochnia Biega- wykręciłem niesamowity wynik w okolicy 55 minut:). Rok później w deszczowej edycji 2018 roku to był czas 43:36. W roku 2019 chyba najlepszy mój wynik na biegu Bacy to 41:22. I to był mój ostatni bieg w tych zawodach. Także zupełnie inne czasy. Fajnie by było pobiec Bacę teraz kiedy dychę biegam w ok 37 minut. Czy bedzie jeszcze okazja by pobiec raz w okolicy 38 minut i zakończyć przygodę z tym biegiem jakimś "normalnym" wynikiem. Zobaczymy, Ciagle nie jest mi podrodze. 

8. Bieg dzieci oraz Piknik nad Rabą

Od 2002 r. przed biegiem głównym rozgrywane są cztery kategorie: 200 m (≤6 lat), 400 m (≤8), 800 m (≤12) i 1000 m (≤16). W 2024 r. wystartowało rekordowe 217 młodych zawodników.

Równolegle trwa Piknik nad Rabą – pokazy strażackie, koncerty i strefa food-trucków. Start dorosłych na 10 km zaczyna się zwykle dopiero o godz. 16:00.

9. Ciekawostki

• Pandemiczna luka – 2020 r. to jedyna przerwa w historii biegu.

• Największy udział kobiet: 40 biegaczek w 2021 r. (25% stawki).

10. Zapowiedź XXXI Memoriału (10 sierpnia 2025)

• Termin: niedziela, 10 VIII 2025, start 16:00.

11. Podsumowanie

Memoriałowy Bieg Majora Bacy to coś więcej niż 10 km asfaltu – to żywa lekcja historii, sportowa rywalizacja na wysokim poziomie i piknikowa atmosfera dla całych rodzin. Atestowana trasa, sprawdzona organizacja oraz malownicze okolice rzeki Raby sprawiają, że impreza co roku przyciąga zarówno elitarne nazwiska, jak i debiutantów marzących o pierwszym medalowym finiszu. Są tacy którzy uwielbiają ten bieg i tacy co go nienawidzą. Ja mam miłe wspomnienia, choć nie są to moje ulubione zawody. Ostatnio częściej na pętli Bacy robie treningi niż uczestniczę w zawodach i co najśmieszniejsze od dawna biegam na treningach ponizej 40 minut kiedy to na zawodach mój najlepszy wynik na Bacy to 41 minut. Tak to już jest. Liczą się zawody dobra atmosfera, doping, piknik- a dla niektórych co nie biegają na wyniki- może klimat, znajomi lub kiełbaska z grila. Czasem warto sie pokazać, czasem nie warto tracić czasu. Musicie zdecydować sami.